به نقل از «صراط نیوز»

غفلت وزارت صمت، خواب وزارت‌ امور خارجه و تجارت بین المللی که تعطیل شد!

تاریخ انتشار: ۵ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۷۵۶۶۱۹

صراط: سال هاست که ایران با معضل بسیار پیچیده ای که راه حلی ساده دارد دست و پنجه نرم می کند. ضعفی عمیق در ایجاد روابط دوستانه بر مبنای تجارت جهانی که دیپلمات ها آن را "دیپلماسی اقتصادی" می خوانند.

هرچند این روزها جهان با چهره ای مغموم به جنگ تجاری با یک ویروس مشغول و اقتصادها زخم خورده است اما ناتوانی در ایجاد ارتباط های  تجاری در گذشته, بر بیماری اقتصادها افزوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

متاسفانه ایران نیز به این ضعف دچار بوده و این روزها هر چند با تلاش مضاعف همچنان درجا می زند.

طبق آخرین آمار تجارت خارجی  در سه ماهه نخست امسال ۱۳ میلیارد و ۹۸۰ میلیون دلار گزارش شده است که ۶ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار به صادرات و هفت میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار به واردات اختصاص داشت.

نمودار تبادلات تجاری ایران با برخی از کشورها چین را در رتبه اول مقصد صادرات و سپس عراق را دومین مقصد معرفی می کند.اما آیا رقم مبادلات تجاری ایران که سال گذشته بالغ بر ۴۰ میلیارد دلار گزارش شده بود رقمی است که ظرفیت واقعی صادرات ایران در سراسر دنیاست؟

اصلی ترین بازوی افزایش تجارت خارجی و یا تقویت دیپلماسی اقتصادی به ترویج و افزایش تعداد رایزنان بازرگانی و یا اقتصادی باز می گردد موضوعی که به طور رسمی می توان گفت سازمان توسعه تجارت و همچنین وزارت امور خارجه در آن غفلت های بسیاری کرده اند.

علت کاهش ۸۰ درصدی تعداد رایزن های بازرگانی چیست؟ جوانمرد، رایزن بازرگانی ایران در جمهوری افغانستان در گفتگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی باشگاه خبرنگاران جوان با تاکید بر نقش موثر رایزنان بازرگانی در توسعه تجارت خارجی کشور و نقطه اتصال بین بخش خصوصی و دولت بیان کرد: ایران هم اکنون تنها ٢رایزن بازرگانی دارد که این دو در کشور‌های عراق و افغانستان فعالیت می‌کنند. در حالی که کشورمان دارای ۱۵ همسایه یعنی ۱۵ بازار هدف است.

وی افزود: همانطور که در این دو کشور اقدامات بسیار موثری در توسعه تجارت و حفظ شراکت اقتصادی علیرغم همه مشکلات به ویژه فراگیری ویروس کرونا انجام شده و حجم تجارت در افغانستان کاهش نداشته است و ایران بیش از 28درصد کل واردات افغانستان را تامین می کند و شریک اول این کشور است در سایر کشورها هم این قابلیت وجود دارد تا با تقویت جایگاه رایزنان بازرگانی و اعزام رایزن به آن کشورها سهم بیشتری از تجارت را نصیب کشورشود.

او بیان کرد: مشکلات بودجه‌ای سازمان توسعه تجارت را در انجام رسالت خود در اعزام تجار می‌تواند دور کند بنابراین تقویت این سازمان و رفع مشکلات آن به نفع کشور است. وی دلیل کاهش تعداد رایزنان بازرگانی را عدم پرداخت به موقع بودجه مرتبط با اعزام رایزنان بازرگانی و همچنین از اولویت خارج کردن ماموریت این بازوان دیپلماسی کشور در شرایط کاهش منابع و بودجه کشور دانست در صورتی که فعالیت رایزنان در این برهه تاریخی، خطیر و ضروری است و رایزنان بازرگانی به نوعی سفیران اقتصادی ایران هستند که عدم توجه به آن منجر به کاهش تعداد رایزنان در این رسته شده است. قطع به یقین یک رایزن بازرگانی با توجه به نوع مسئولیت خویش و ازادی عملی کع نسبت به دیپلمات‌های سفارت خانه‌ها دارد می‌تواند بهتر با تجار کشور‌ها ارتباط برقرار کرده و نیاز‌های هر دو طرف را بررسی کند.

وی بیان کرد: روزانه بالغ بر ۱۰۰ پیام در ایمیل شخصی رایزن، مبنی بر درخواست مشاوره برای ایجاد فرصت صادراتی از ایران به کشور افغانستان مشاهده می شود.

جوانمرد ادامه داد: این امر بیانگر این است که رایزن بازرگانی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. رایزنان علاوه بر ایجاد فرصت های صادراتی کالاها و محصولات کشاورزی، می توانند پاسخگوی درخواست صدور تجربیات و همچنین فروش خدمات مهندسی و گردشگری هم باشند.  ایران با پتانسیل بالایی که در بخش خدمات مهندسی دارد قطعا ظرفیت بسیار بیشتری از مواد معدنی و غذایی خواهد داشت.

بسته مشوق های صادراتی در سال ۹۸ شرح برنامه و فعالیت جمع کل (میلیون ریال) اعزام رایزنان بازرگانی به کشورهای هدف ۱۵۱۵۹۶ تعامل اقتصادی با کشورهای حوزه آسیا و اقیانوسیه ۴۴۹۶۴ تعامل اقتصادی با کشورهای حوزه اروپا و آمریکا ۴۸۱۷۷ عامل اقتصادی با کشورهای حوزه عربی و آفریقایی ۳۰۰۹۶

آنطور که شواهد نشان می دهد مشکل اصلی سازمان توسعه تجارت از عدم اعزام رایزنان بازرگانی به کشورهای هدف عدم بودجه در این امر است اما این در حالیست که بودجه سال ۹۸ هم بیانگر رقمی تقریبا ناچیز برای تقویت بنیه رایزنان بازرگانی است.

رقم ناچیزی که حتی منجر به اعتراف دستگاه دیپلماسی به ضعف در سیستم تجاری وزارت امور خارجه شد به نحوی که سید عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه در این باره می‌گوید: روابط اقتصادی ایران با کشور‌های دوست هم‌پای روابط سیاسی پیش نرفته است. توسعه روابط ما بر توسعه مبادلات تجاری و اقتصادی متمرکز خواهد بود.

این وزارتخانه با تاسیس معاونت سیاسی در درون شاکله خود قصد برافزایش حمایت از تجار ایرانی در کشورهای هدف کرد و حال اما نتیجه مطلوبی در دست نداشته و با پیگیری های خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان مبنی بر تماس با رایزنان اقتصادی این مجموعه برای دریافت آمار از عملکرد این نهادها به در بسته و عدم همکاری این نهادها برخورد!

روابط تجاری اولویت بر روابط سیاسی است

خالقی, دبیر خانه صنعت و معدن ایران در گفت و گو با خبرنگار حوزه اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان در این باره می گوید:‌ معاونت اقتصادی سفارتخانه ها باید در پایان هر سال و حتی اتمام هر دوره از سکانداری سفارتخانه ها پاسخگو باشند که تا چه در گسترش روابط اقتصادی محور تلاش کرده اند.

وی در پایان گفت: کشورهایی نظیر ترکیه برای تجار و رایزنان بازرگانی خود شرایط  دیپلماتیک ایجاد می کنند. به طور مثال برای آن ها گذرنامه دپلماتیک صادر می کنند تا درکشورهای هدف با آزادی و حفاظت قانونی محکم تری همراه باشند. روابط تجاری برای بسیاری از کشورها آنقدر حائز اهمیت بوده و هست که گاهی بر سر یک مشکل ایجاد شده برای یک تاجر روابط سایر کشورها بر هم زده می شود.

انتخاب رایزن های بازرگانی از بخش خصوصی 

بهزاد خسروی کارشناس اقتصادی در این باره به غفلت جدی سازمان توسعه تجارت اشاره کرده و می گوید: برگ برنده کشورها در رشد تجارت فرامرزی اهمیت قابل توجه به رایزن های بازرگانی است. متاسفانه هنوز برای رایزن های بازرگانی شخصیت دیپلماتیک قائل می شوند. کشورهایی نظیر تاجیکستان و کره جنوبی هم اکنون در این مسیر پیشرفت قابل توجهی را داشته اند.

وی بیان کرد: امروزه کشورهای پیش رو و در حال توسعه نیز جایگاه رایزن های بازرگانی را به بخش خصوصی منتقل کرده اند و به نوعی رایزن ها از میان تجار خوشنام یک کشور انتخاب می شوند. قوانین تجارت بین الملل برای رایزن های بازرگانی باید بروزرسانی شود و این شخصیت ها به عنوان دیپلمات در یک جایگاه خشک قرار نگیرند. 

این کارشناس بازرگانی به عقب ماندگی در تعداد رایزنان بازرگانی اشاره کرد و گفت: متاسفانه تعداد رایزن های بازرگانی روز به روز کمتر شده و این برای جایگاه اقتصادی ایران در کشورهای همسایه خطرناک است. چرا که هستند کشورهایی که برای نشستن بر سرجای ایران در بازارهای هدف تلاش فراوان می کنند. بهتر است ایران ابتدا بازار کشورهای همسایه را اولویت رایزنی های تجاری قرار دهد.

در ادامه این بررسی ها، به گفته زادبوم رئیس سازمان توسعه تجارت که خود روزی رایزن بازرگانی بوده بر می‌خوریم که خبر از اعزام ۲۰ رایزن بازرگانی به کشور‌های هدف می‌دهد و، اما جزئیاتی از این ادعا مطرح نمی‌کند. منابع خبری در گمرک جمهوری اسلامی ایران هم از آزمون خطای این نهاد برای انتخاب این تعداد از رایزن خبر می‌دهند و اما همچنان از کمبود بودجه در این بخش گلایه می‌کنند.

تکلیف وزارت صمت در برنامه ششم توسعه

در پایان گفتنی است، آنطور که برآوردها نشان می دهد ایران جایگاه صادرات تا مرز ۳۰۰ میلیارد دلاری را نیز حتی در شرایط فعلی دارد. رایزنی و شناخت صحیح بازارهای هدف که بر عهده دیپلماسی است باید جدی گرفته شده و برای آن برنامه ریزی صحیحی صورت گیرد.

منبع: صراط نیوز

کلیدواژه: تجارت جهانی وزارت صمت وزارت امور خارجه تجارت بین المللی صراط سازمان توسعه تجارت رایزن های بازرگانی رایزنان بازرگانی رایزن بازرگانی تعداد رایزنان کشورهای هدف اعزام رایزن تعداد رایزن رایزن ها کشور ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.seratnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «صراط نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۷۵۶۶۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ترکیه رسماً توقف تجارت با اسرائیل را تأیید کرد

وزارت بازرگانی ترکیه‌ در بیانیه‌ای اعلام کرد از روز پنجشنبه صادرات و واردات به مقصد فلسطین اشغالی یا از مبدأ آن را متوقف کرده است.

به گزارش مشرق، پیشتر شبکه خبری بلومبرگ گزارش داده بود ترکیه تمامی روابط تجاری خود با اسرائیل را امروز پنجشنبه به حالت تعلیق درآورده است. مطابق این گزارش ترکیه علاوه بر این استفاده کشورهای ثالث از بنادر ترکیه‌ای برای تجارت با اسرائیل را نیز ممنوع کرده است.

در تحولی جداگانه اسرائیل کاتص، وزیر امور خارجه اسرائیل گفته آنکارا واردات و صادرات کالاهای اسرائیلی در بنادر ترکیه را نیز متوقف کرده است.کاتص با متهم کردن ترکیه به نقض توافقات تجاری گفت که به وزارت خارجه اسرائیل دستور داده با تمرکز بر «تولید محلی و واردات از کشورهای دیگر» به دنبال جایگزین کردن تجارت با ترکیه باشند. وزارت خارجه اسرائیل تا به این لحظه درباره اینکه استفاده از کدام بنادر ممنوع شده‌اند و اینکه آیا اقدام ترکیه بندر مدیترانه‌ای «جیحان» را هم شامل می‌شود یا خیر، اظهارنظری مطرح نکرده.

این بندر از آن جهت اهمیت دارد که اسرائیل از طریق آن از جمهوری آذربایجان نفت وارد می‌کند. یک منبع دیپلماتیک به پایگاه «المانیتور» گفت وزارت خارجه اسرائیل هم‌اکنون در حال بررسی تبعات اقتصادی تصمیم ترکیه برای متوقف کردن صادرات است. ترکیه ماه گذشته میلادی محدودیت‌هایی برای تجارت ۵۴ محصول با اسرائیل وضع کرده بود.

تحلیلگران این اقدام را گامی در برابر فشارهای داخلی برای قطع روابط تجاری با اسرائیل در بحبوحه جنگ غزه تعبیر کردند. روز چهارشنبه هم «هاکان فیدان»، وزیر امور خارجه ترکیه اعلام کرد کشورش قصد دارد به شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل در دیوان بین‌المللی دادگستری ملحق شود. آفریقای جنوبی در این دادگاه اسرائیل را به نسل‌کشی در غزه متهم کرده است. حجم تجارت دوجانبه ترکیه و اسرائیل طبق داده‌های رسمی سال گذشته معادل ۵.۴ میلیارد دلار بوده.